Kahve:

Türkiye: Kahve, "Hadi bir kahve içelim" diyerek başlayan, saatler süren sohbetlerin en yakın dostudur.

Yurtdışı: Kahve, genelde "Sabah uyanabilmek için içilmesi gereken sıvı yakıt" anlamına gelir.

Ekmek:

Türkiye: Ekmek, "Her yemeğin yanına mutlaka yakışır" diyerek sofraların baş tacı edilir.

Yurtdışı: Ekmek, çoğu zaman "Sandviç ya da kahvaltılık bir yan ürün" olarak hızlıca tüketilir.

Otobüs:

Türkiye: Otobüs, ayakta sıkış tepiş gidenlerin "Şoför Bey, bir kapıyı açsana!" demesiyle ünlüdür.

Yurtdışı: Otobüs, saatine dakikası dakikasına gelen ve fazla sessiz olduğu için bir garip hissettiren ulaşım aracıdır.

Minibüs:

Türkiye: Minibüs, "Durakta durmaz, el kaldırırsan her yerde durur" prensibiyle çalışan toplu taşıma sistemidir.

Yurtdışı: Minibüs, genelde turist gruplarını taşıyan bir araç ya da nadiren kullanılan bir ulaşım seçeneğidir.

Beyaz Peynir:

Türkiye: Beyaz peynir, kahvaltının olmazsa olmazı, her sofranın gurur kaynağıdır.

Yurtdışı: Beyaz peynir, genelde "Feta Cheese" diye tanımlanan, salatanın üstüne konan birkaç küp olarak bilinir.

Çay:

Türkiye: Çay, "Hayatın ta kendisidir." İçmek için bir sebebe gerek yoktur, her zaman ve her yerde gider.

Yurtdışı: Çay, genelde "Hasta olduğunda içilen sıcak bir içecek" ya da bir poşetin sıcak suya atılmasından ibarettir.

Hiç mi Oluru Yok?

Türkiye: "Hiç mi oluru yok?" demek, karşınızdakine tüm alternatifleri zorladığınızın ve hala bir umut aradığınızın göstergesidir.

Yurtdışı: "No chance?" demek, genelde "Lütfen, hayır deme" anlamına gelir ama genelde Türkçe'deki kadar güçlü duygular içermez.

Simit:

Türkiye: Simit, "Kahvaltı yapacak vakit yoksa ilk kurtarıcıdır." Yanında çay varsa tadından yenmez.

Yurtdışı: Simit, genelde "Bagel mi bu?" diye yanlış anlaşılan bir yiyecektir.

Misafir:

Türkiye: Misafir, kapıda belirse bile ev sahibi hemen "Buyur, çay demlerim, yemek hazırlarım!" moduna geçer.

Yurtdışı: Misafir, genelde önceden haber verilmesi gereken ve çok uzun kalmaması tercih edilen bir durumdur.

Selam Verme:

Türkiye: Selam, bazen kocaman bir gülümsemeyle, bazen de "Merhaba!" diyerek başlar ve sohbete dönüşebilir.

Yurtdışı: Selam, genelde bir "Hello!" ya da kısa bir baş hareketinden ibarettir. Sohbete dönmesi nadirdir.

Hediye Getirme:

Türkiye: Hediye getirmek, "Eli boş gitmek olmaz" diyerek başlar ve bazen ev yapımı tatlı bile içerebilir.

Yurtdışı: Hediye getirme, genelde yalnızca özel günlerde ya da davetlerde yapılan bir jesttir.

Akşam Yemeği:

Türkiye: Akşam yemeği, "Aileyle birlikte yenen, sohbetle zenginleşen bir zaman dilimidir."

Yurtdışı: Akşam yemeği, genelde hızlıca yenip kalkılan, bazen de tek başına geçirilen bir öğündür.

Kolonya:

Türkiye: Kolonya, "Misafir geldi, hadi ikram edelim" ya da "Yüzüne sür, ferahlarsın" olarak hayatın her anında vardır.

Yurtdışı: Kolonya pek bilinmez; varsa da genelde parfümle karıştırılır.

"Yarın Bir Şeyler Yapalım mı?"

Türkiye: Bu, genelde ciddi bir plan değil, "Belki bir ara görüşürüz"ün kibar halidir.

Yurtdışı: Bu, genelde gerçekten bir plan yapma teklifidir ve "Yarın ne zaman buluşuyoruz?" sorusuna dönüşür.

Kahvaltı:

Türkiye: Kahvaltı, "Günün en önemli öğünü" değil, en keyifli sohbetlerin, sıcacık çayın ve çeşit çeşit lezzetin buluşma noktasıdır.

Yurtdışı: Kahvaltı, genelde bir kahve ve tostun aceleyle tüketildiği bir zorunluluktur.

Hasta Ziyareti:

Türkiye: Hasta ziyareti, "Geçmiş olsun" ile başlayıp çikolata, meyve ve belki bir tavuk suyu çorba tarifiyle son bulur.

Yurtdışı: Hasta ziyareti nadiren yapılır; genelde bir mesaj ya da kartla geçmiş olsun dilekleri iletilir.

Bebeğin 40’ı Çıkması:

Türkiye: Bebeğin 40'ı, kırkıncı gün yapılan özel bir ritüel, anne ve bebeğe nazar değmesin diye verilen dualarla dolu bir törendir.

Yurtdışı: 40 günü çıkarmak diye bir şey yoktur; genelde doğumdan sonra bebek bakımı ve rutine dönmek esas alınır.

Metrobüs:

Türkiye: Metrobüs, her sabah "Nasıl bu kadar insan sığabiliyor?" diye düşündüğümüz, İstanbul'un vazgeçilmezidir.

Yurtdışı: Metrobüs konsepti genelde yoktur; toplu taşıma daha düzenli ve ferah bir şekilde işler.

Düğün:

Türkiye: Düğün, "En az 300 kişilik bir organizasyon" demektir; yemek, müzik ve dansla sabaha kadar sürer.

Yurtdışı: Düğün, genelde daha sade, küçük ve belirli bir zaman diliminde gerçekleşir.

Bayram Ziyareti:

Türkiye:Bayram ziyareti, "Büyüklerin eli öpülür, küçüklerin bayram harçlığı toplanır" ritüeliyle geçen sosyal bir maratondur.

Yurtdışı: Bayram ziyareti genelde dinî topluluklarla sınırlıdır ve bireysel bir kutlama havasında geçer.

Komşuluk:

Türkiye: Komşuluk, "Bir tabak yemekle başlayıp saatler süren kahve sohbetine dönüşen" eşsiz bir bağdır.

Yurtdışı: Komşuluk genelde selamlaşmadan ibarettir ve fazla samimiyet beklenmez.

Telefonda Muhabbet Etmek:

Türkiye: Telefonda konuşmak, "5 dakika arayayım" deyip 1 saat sonra "Hadi kapatalım" cümlesiyle biten, sohbetin bir uzantısıdır.

Yurtdışı: Telefonda muhabbet genelde kısa ve özdür; "Ne söyleyeceksen hızlı söyle, işim var" havasında geçer.

Misafirlik:

Türkiye: Misafirlik, "Kahveyle başlar, akşam yemeğiyle devam eder, çayla gece yarısını bulur" şeklinde uzar.

Yurtdışı: Misafirlik, genelde 1-2 saatlik bir çay-kahve molasıyla sınırlıdır.

Apartman Komşuluğu:

Türkiye: Apartman komşuluğu, "Balkondan balkona hal hatır sorma, acil durumlarda kapıyı çalma" gibi bir dayanışma kültürüdür.

Yurtdışı: Apartman komşuluğu, genelde sessiz bir selamlaşmadan öteye geçmez; insanlar birbirini çok tanımaz.

Tencere Yemeği:

Türkiye: Tencere yemeği, "Anne eli değmiş, ertesi gün bile tadı daha güzel olan sıcak bir ev yemeği" demektir.

Yurtdışı: Tencere yemeği, genelde hazırlık gerektiren bir şey olarak görülür ve restoranlarda daha sık tüketilir.

Çilingir Sofrası:

Türkiye: Çilingir sofrası, dostlarla kurulan, sohbetle şenlenen, yavaş yavaş tadı çıkarılan bir akşam ritüelidir.

Yurtdışı: Çilingir sofrası kavramı yoktur; akşam yemeği genelde hızlı yenir ve etkinlik daha resmi bir havada geçer.

Türk Kahvesi Falı:

Türkiye: Türk kahvesi, sohbetin bahanesi; fal ise "Bakalım hayatımda ne değişiklikler olacak?" diyerek eğlenceli bir ritüeldir.

Yurtdışı: Kahve falı genelde "Ne, fincanı ters mi çeviriyorsun?" şaşkınlığıyla karşılanır.

Pazara Gitmek:

Türkiye: Pazar, "Taze sebze-meyve, bol pazarlık ve 'Tezgaha bakayım mı?' alışkanlığıyla dolu bir etkinliktir.

Yurtdışı: Pazara gitmek, genelde sadece organik ürün arayanların ya da nostaljik bir deneyim isteyenlerin yaptığı bir alışveriş şeklidir.

"Bakarız":

Türkiye: "Bakarız", "Hayır diyemiyorum ama büyük ihtimalle olmayacak" demenin kibar yoludur.

Yurtdışı: Bu tür belirsizlik ifadeleri genelde kullanılmaz; net bir "Evet" ya da "Hayır" tercih edilir.

"Hallederiz":

Türkiye: "Hallederiz", "Şu anda bilmiyorum ama bir şekilde çözüm bulacağım" garantisini veren bir söylemdir.

Yurtdışı: "Hallederiz" gibi belirsiz bir vaat yerine, net bir çözüm ve zamanlama beklenir.

"Bir şey lazım mı?":

Türkiye: Bu cümle, dayanışma kültürünün en samimi yansımasıdır; bir yere gidiliyorsa mutlaka bu soru sorulur.

Yurtdışı: Böyle bir teklif genelde yapılmaz; herkes kendi ihtiyaçlarını halletmekle yükümlüdür.

Mis Sabunu:

Türkiye: Çeyiz bohçalarının vazgeçilmezi; aynı zamanda dolapları mis gibi kokutan bir gelenek.

Yurtdışı: Sabun, genelde sadece temizlik için kullanılır; çeyiz ya da dolap süslemesi gibi bir işlevi yoktur.

Çaydanlık:

Türkiye: Altı su, üstü çay ile ince belli bardakta servis edilen, bir sohbetin süresini belirleyen araçtır.

Yurtdışı: Çaydanlık genelde bir mutfak objesi olarak değil, kettle ya da kupa ile çay yapılır.

"Allah bereket versin":

Türkiye: Yemek sonrası edilen bu dua, hem şükür hem de paylaşım kültürünü ifade eder.

Yurtdışı: Böyle bir söylem genelde yoktur; teşekkürle yetinilir.

"Başımızın üstünde yerin var":

Türkiye: Misafire verilen değerin en büyük göstergesi; karşı tarafı ne kadar önemsediğinizi anlatmanın kısa yolu.

Yurtdışı: Bu tür sıcak bir ifade genelde kullanılmaz; daha resmi davet cümleleri tercih edilir.

Brunch:

Türkiye: Kahvaltı zaten zengin olduğu için brunch ayrı bir konsept olarak pek oturmamıştır.

Yurtdışı: Brunch, kahvaltı ve öğle yemeği arasında, genelde hafta sonu arkadaşlarla bir araya gelmek için yapılan uzun bir yemek ritüelidir.

Takdir Söylemleri ("Good Job", "Well Done"):

Türkiye: Takdir genelde daha az ifade edilir, "Aferin" gibi kelimeler kullanılsa da bu sıklıkla olmaz.

Yurtdışı: Amerika ve Avrupa’da insanlar, yapılan küçük bir şey için bile "Good job" ya da "Well done" diyerek sık sık takdirlerini gösterir.

Piknik Sepeti:

Türkiye: Piknik kültürü çok yaygındır ancak piknik sepeti yerine daha çok plastik poşetler ve mangal ön plandadır.

Yurtdışı: Piknik sepeti, özellikle İngiltere’de tam anlamıyla bir kültürel semboldür. Özel sepetlerde sandviçler, içecekler ve tatlılar hazırlanır.

Kültürel Tatlılar (Macaron, Churros):

Türkiye: Bu tatlılar genelde lüks pastanelerde satılır; ama lokum ve baklavanın yerini kolay kolay alamaz.

Yurtdışı: Macaron (Fransa) ve Churros (İspanya), ülkelerinin geleneksel tatlılarıdır ve kültürel bir anlam taşır.

"Rain Check" Söylemi:

Türkiye: Bu tür bir ifade yerine "Bakarız" ya da "Hallederiz" gibi belirsiz söylemler kullanılır.

Yurtdışı: İngilizce konuşulan ülkelerde bir planı ertelemek için "Rain check" denir, kibarca "Başka bir zaman görüşelim" demektir.

Kendine Alan Tanıma ("Personal Space"):

Türkiye: Kişisel alan algısı daha esnektir; insanlar birbirine yakın oturur, dokunmaktan kaçınmaz.

Yurtdışı: Batı ülkelerinde kişisel alan çok önemlidir ve insanlar arasında belirgin bir mesafe korunur.

Ayaküstü Sohbet:

Türkiye: Ayaküstü sohbet, "Hadi bir merhaba deyip geçerim" diye başlayıp yarım saat süren mini muhabbetlerdir.

Yurtdışı: Ayaküstü sohbet, genelde kısa bir selamlaşmayla sınırlı kalır ve insanlar hızlıca yollarına devam eder.

Camii:

Türkiye: Camii, sadece ibadet yeri değil, aynı zamanda mahalle kültürünün ve sosyal dayanışmanın bir sembolüdür.

Yurtdışı: Camii, genelde azınlık topluluklarının dini merkezi olarak görülür ve sınırlı bir sosyal rol oynar.

Bayram Harçlığı:

Türkiye: Bayram harçlığı, çocukların büyüklerin ellerini öptüğünde aldığı tatlı bir ödüldür ve bayramın vazgeçilmezidir.

Yurtdışı: Bayram harçlığı gibi bir uygulama yoktur; bayramlar genelde bireysel kutlamalarla geçer.

Sokakta Ekmek Almak:

Türkiye: Mahalle fırınından alınan sıcacık ekmek, akşam yemeğinin ilk hazırlık aşamasıdır.

Yurtdışı: Sokakta fırın pek sık bulunmaz; ekmek genelde süpermarketlerden alınır ve genelde hazır dilimlenmiştir.

Çay Bahçesi:

Türkiye: Çay bahçesi, "Deniz manzarası eşliğinde çay içilen, sohbet edilen huzur dolu bir mekandır."

Yurtdışı: Çay bahçesi kültürü genelde yoktur; benzer mekanlar kafelerle sınırlıdır.

Pazar Arabası:

Türkiye: Pazar arabası, özellikle yaşlıların ellerinden düşmeyen, haftalık alışverişin en pratik taşıyıcısıdır.

Yurtdışı: Pazar arabası daha az kullanılır; alışveriş torbaları ve arabalar tercih edilir.

Kına Gecesi:

Türkiye: Kına gecesi, "Evlenmeden önce ağlamalı, dans etmeli ve ritüellerle dolu bir veda partisi"dir.

Yurtdışı: Kına gecesi genelde bilinmez; bekarlığa veda partileri daha popülerdir.

Taksici Muhabbeti:

Türkiye: Taksiciyle yapılan sohbet, memleketten siyasete kadar her konuya uzanır ve yolculuğu unutulmaz kılar.

Yurtdışı: Taksiciyle muhabbet genelde selam ve gidilecek yerin söylenmesiyle sınırlıdır.

Açık Büfe Kahvaltı:

Türkiye: Açık büfe kahvaltı, her şeyin sınırsız olduğu, saatlerce oturulup keyif yapılan bir ritüeldir.

Yurtdışı: Açık büfe kahvaltı genelde otellerle sınırlıdır ve fazla çeşit içermez.

Kalabalık Misafir Sofrası:

Türkiye: Misafir sofrası, "Ne kadar çok kişi varsa o kadar bereketlidir" anlayışıyla çeşit çeşit yemeklerle donatılır.

Yurtdışı: Misafir sofrası daha sade ve az kişiliktir; genelde üç-dört çeşit yemek yeterli görülür.

Çeyiz Hazırlığı:

Türkiye: Çeyiz, evlenmeden önce yıllarca hazırlanır ve dantel, havlu, mutfak eşyaları gibi detaylarla doludur.

Yurtdışı: Çeyiz kültürü genelde yoktur; çiftler evlendikten sonra ihtiyaçlarını alır.

Güveç:

Türkiye: Güveç, odun ateşinde pişen, ağır ağır lezzetlenen ve genelde kalabalık sofralarda servis edilen geleneksel bir yemektir.

Yurtdışı: Güveç türü yemekler bazı mutfaklarda olsa da, odun ateşi gibi geleneksel yöntemler kullanılmaz.

Bayram Sabahı Telaşı:

Türkiye: Bayram sabahı, "Yeni kıyafetler giy, kahvaltı yap, sonra büyüklerin elini öp" şeklinde başlayan bir telaştır.

Yurtdışı: Bayram sabahı kutlamaları daha bireysel ya da küçük gruplarla sınırlıdır; geleneksel telaş görülmez.

Yemek Tarifleriyle Rekabet:

Türkiye: Türk mutfağında herkesin kendine özgü bir yemek tarifi vardır ve genelde "Benim tarifim daha iyidir" iddiası yaygındır.

Yurtdışı: Tarif rekabeti nadirdir; genelde tarif kitapları ya da internetten alınan standart tarifler kullanılır.

Altın Günü:

Türkiye: Altın günü, kadınların ayda bir toplanıp hem sosyal hem ekonomik bir dayanışma sağladığı geleneksel bir buluşmadır.

Yurtdışı: Altın günü kültürü yoktur; bireysel birikim ya da arkadaş gruplarının yemek buluşmaları daha yaygındır.

Kolonya:

Türkiye: Kolonya, misafire ikramın, ferahlığın ve temizliğin sembolüdür. Özellikle bayramlarda ve hasta ziyaretlerinde mutlaka kullanılır.

Yurtdışı: Kolonya genelde parfümle karıştırılır ve bu şekilde kullanılmaz. Misafire kolonya ikram etmek gibi bir kültür yoktur.

Tespih:

Türkiye: Tespih, ibadet dışında sohbet sırasında elde döndürülür, bazen de bir aksesuar olarak taşınır.

Yurtdışı: Tespih daha çok dini bir obje olarak görülür ve bu şekilde kullanılır.

Soba:

Türkiye: Soba, sadece ısınmak için değil, üzerinde kestane pişirmek ve çay demlemek için de kullanılan nostaljik bir ısınma aracıdır.

Yurtdışı: Soba genelde ısıtma sistemi yerine geçmez, daha çok dekoratif bir öğe olarak kullanılır.

Kapı Önü Ayakkabılık:

Türkiye: Kapının önündeki ayakkabılık, ev kültürünün vazgeçilmez parçasıdır. Eve girmeden önce ayakkabılar çıkarılır.

Yurtdışı: Ayakkabılar genelde evin içinde de giyilir, kapı önünde ayakkabılık bulundurulmaz.

Kahve Fincanı:

Türkiye: Türk kahvesi için kullanılan fincanlar, minyatür boyutları ve ince işlemeleriyle birer sanat eseridir.

Yurtdışı: Kahve genelde büyük kupalarda tüketilir; Türk kahvesi fincanı gibi bir gelenek yoktur.

Salça Kavanozu:

Türkiye: Ev yapımı salça, kavanozlarda saklanır ve yemeklere lezzet katmanın anahtarıdır.

Yurtdışı: Salça genelde hazır alınır ve küçük kutular içinde satılır. Ev yapımı salça kültürü nadirdir.

Pazen Kumaş:

Türkiye: Pazen, sıcak tutması ve geleneksel desenleriyle Anadolu'nun vazgeçilmez kumaşlarından biridir. Genelde pijama veya yatak örtüsü yapılır.

Yurtdışı: Pazen kumaş pek bilinmez; daha çok nostaljik bir obje olarak algılanır.

Dantel:

Türkiye: Dantel, televizyon, buzdolabı veya masa örtüsü süslemesinde kullanılan nostaljik bir zanaattır; çeyizlerin olmazsa olmazıdır.

Yurtdışı: Dantel genelde antika kategorisinde değerlendirilir; modern ev dekorasyonunda kullanılmaz.

Nohut-Pilav:

Türkiye: Sokakta bir tabakta yenilen ya da evde tencereyle yapılan nohut-pilav, her öğünün kurtarıcı ikilisidir.

Yurtdışı: Nohut genelde salata ya da humus yapımında kullanılır; pilavla kombinasyonu yaygın değildir.

Turşu Kurmak:

Türkiye: Turşu, mevsiminde hazırlanır ve kış sofralarının yıldızıdır. Turşu suyu içmek de ayrı bir gelenektir.

Yurtdışı: Turşu genelde marketlerde hazır olarak satın alınır; evde turşu kurma kültürü nadirdir.

Kolonyalı Mendil ile Her Şeyi Silmek:

Türkiye: Kolonyalı mendil, aynı anda telefon, el ve ayakkabıyı silmek için kullanılabilen çok yönlü bir araçtır.

Yurtdışı: Kolonyalı mendil daha çok kişisel hijyen için kullanılır; eşya temizliği için tercih edilmez.

Yoğurt Kabında Dolma Bulundurmak:

Türkiye: Yoğurt kabı, ikinci bir hayat kazanarak dolma, turşu ya da başka yiyeceklerin saklandığı popüler bir saklama kabına dönüşür.

Yurtdışı: Yoğurt kabı genelde kullanıldıktan sonra atılır; böyle bir yeniden değerlendirme kültürü yoktur.

"Nasıl Gidiyor?" Sorusuna Uzun Cevaplar Vermek:

Türkiye: "Nasıl gidiyor?" sorusu, uzun uzun anlatmaya davet eden bir sohbet açma biçimidir.

Yurtdışı: "How are you?" ya da "How's it going?" gibi sorular genelde kısa bir "İyiyim, sen?" ile geçiştirilir.

Misafirlikte Tabak Geri Verme Adabı:

Türkiye: Tabak, boş verilmez; mutlaka içine bir şey koyarak geri gönderilir.

Yurtdışı: Tabak boş gönderilse de kimse bunu garip karşılamaz.

İncik Boncuk Takılar:

Türkiye: Her sokak köşesinde satılan incik boncuk takılar, hem gençlerin hem de turistlerin ilgisini çeker.

Yurtdışı: Sokakta bu tarz takılar satılmaz; genelde özel mağazalarda bulunur.

Çay Kaşığı:

Türkiye: Çay kaşığı, ince belli bardaktaki çayı karıştırmak için kullanılır ve minyatür boyutuyla dikkat çeker.

Yurtdışı: Çay kaşığı pek yaygın değildir; kahve veya çay karıştırıcıları genelde daha büyük boyutlardadır.

Ayakkabı Çekeceği:

Türkiye: Hemen her evde bulunur ve ayakkabıyı kolayca giymek için pratik bir araçtır. Genelde uzundur ve kolay erişilebilir bir yerde durur.

Yurtdışı: Ayakkabı çekeceği pek yaygın değildir; varsa da genelde kısa ve dekoratif bir üründür.

Mangal:

Türkiye: Mangal, yaz aylarının olmazsa olmazıdır; pikniklerde aileyi ve arkadaşları bir araya getirir.

Yurtdışı: Mangal daha çok barbekü olarak bilinir ve genelde bahçesi olan evlerde yapılır.